CHP İstanbul Milletvekili Mehmet Bekaroğlu, Güç ve Alışılmış Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez’e Akkuyu Nükleer Santrali’ne ait sorular yöneltti.
Bekaroğlu Merkez Bankası rezervlerinin Ağustos ayında 108,1 milyar dolara yükselmesinin Merkez Bankası’na park eden “Rus parası” olduğuna dair haberlerin hakikat olup olmadığını sordu.
Bekaroğlu, Dönmez’in cevaplaması istemiyle TBMM Başkanlığı’na verdiği soru önergesinde ayrıyeten “Akkuyu Nükleer Anonim Şirketi’nin idare şurası üyeleri ortasında bulunan Hasan Cüneyd Zapsu’nun, son devirdeki birtakım gelişmeler üzerine bu misyonundan istifa ettiği istikametindeki haberler yanlışsız mudur?” sorusunu yöneltti.
Önergedeki sorulardan biri de “Akkuyu Nükleer A.Ş.’nin yüzde 49 payı kime aittir? Bu payın geçmişte Cengiz Holding, Kalyon İnşaat ve Kolin İnşaat konsorsiyumu tarafından alınmak istendiği hakikat mudur?” oldu.
Bekaroğlu’nun Dönmez’e yönelttiği 28 soru şöyle:
– 60 yıl ömürlü bulunan ve tüm üniteleri tamamlandığında 35 milyar kwh elektrik üretecek olan, Türkiye’nin elektrik talebini yüzde 10’unu karşılayacağı tabir edilen Akkuyu NGS’nin ile ilgili olarak yazılı, kelamlı ve görsel medyada yer alana kelam konusu haber ve tezler yanlışsız mudur?
– Kelam konusu santralin üretimi için kullanılan ‘Yap İşlet Sahip Ol’ modeli nasıl tanımlanmaktadır? ‘Yap İşlet Devret’ modelinden hangi açılardan farklılık içermektedir?
– Akkuyu Nükleer A.Ş.’nin mevcut paydaşlık durumu nasıldır?
– Nükleer santral üretimi için dünyada eşine rastlanılmayan “Yap İşlet, Sahip Ol” modelinin tercih edilmesinin yanı sıra üstelik şirketin yüzde 51 payının Rus tarafına bırakılmasının nedeni nedir?
– Kelam konusu santral tüm üniteleriyle büsbütün hizmete girdiğinde, bu santral dahil Rusya’dan ithal edilen öteki güç kaynakları ile birlikte Türkiye toplam güç gereksiniminin oransal olarak ne kadarını Rusya’dan tedarik eder duruma gelecektir?
– Dünyada ülkeler, güç güvenliği açısından alternatif tedarikçiler, farklı güç kalemlerine yönelirken Türkiye’nin güç tedarikinin yanında Rusya ile Akkuyu’da farklı bir modelle iş birliğine gitmesinin, güç üretiminde ve yakıt olarak kullandığımız doğal gazın ithalatı açısından ismi geçen ülkeye büyük ölçüde bağımlı durumda bulunmamızın açısından ek riskler taşıyıp taşımadığı konusunda ne düşünüyorsunuz?
-2010 yılında yer tercihi, inşaat, üretim fiyat tespiti ve süreç müddeti üzere çabucak hemen tüm ögelerin yer aldığı memleketler arası bir muahede ile “Yap, İşlet, Sahip Ol” modeli ile üretimine karar verilen bir proje ile ilgili olarak sekiz yıl sonra 2018 yılında Anayasa’nın 90. unsuruna alışılmamış olarak ek teşvik düzenlemesi yapılmasının emeli nedir?
– NGS’de üretilmesi planlanan elektriğe; 12.35 (on iki nokta otuz beş) Amerika Birleşik Devletleri (ABD) senti/kWh yüklü ortalama fiyattan satın alma garantisi verilmesi, hâlihazırda elektriği hidroelektrik, rüzgâr, jeotermal ve güneş gücünden üretenlere garanti olarak verilen 5.1 sent ile 8.6 sent aralığındaki fiyatlar dikkate alındığında yüksek kalmamakta mıdır? Akkuyu’ya sağlanan çok yüksek fiyattan alım garantisinin güç dalında ek meselelere neden olmayacak mıdır?
– Güç fiyatları ve kurdaki çok yükselişin yanı sıra dağıtım ve iletimin yanlış özelleştirilmesi yüzünden esasen elektriği çok kıymetli kullanmak zorunda kalan yurttaşa 2023 yılından itibaren nükleer santralden elde edilen gücün yüksek fiyat garanti yükünün gelmesini nasıl engelleyeceksiniz? Bu bahiste Güç ve Olağan Kaynaklar Bakanlığı ve EPDK bünyesinde rastgele bir çalışma yapılmakta mıdır?
– Akkuyu Nükleer A.Ş.’nin yüzde 49 payı kime aittir? Bu payın geçmişte Cengiz Holding, Kalyon İnşaat ve Kolin İnşaat konsorsiyumu tarafından alınmak istendiği gerçek mudur? Bu haber gerçek ise Türk şirketlerinin bu teşebbüsü neden başarısızlıkla sonuçlanmıştır? KCK konsorsiyumu paydaşlığın gerçekleşmesi için hangi koşulları yerine getirmemiştir? Bu mevzuda Türkiye Cumhuriyeti Devleti’nin rastgele bir teşvik yahut yardımı olmuş mudur?
– Akkuyu Nükleer A.Ş.’nin yüzde 51 payına karşı tarafta bir devlet kurumu olan Rosatom’un sahip olduğu düşünüldüğünde Türkiye Cumhuriyeti tarafı yüzde 49 pay sahipliği için bir Türk kamu kurum ve kuruluşunu neden tercih etmemektedir?
– Türkiye Varlık Fonu’nun yahut EÜAŞ’nin Akkuyu Nükleer A.Ş.’nin yüzde 49 payını satın alma teşebbüsleri olmuş mudur?
– Akkuyu Nükleer Anonim Şirketi için Taahhüt Edilen Sermaye Miktarı’nın: 7.180.137.600 TL., Ödenen Sermaye Miktarı’nın da 7.180.137.600 TL olduğu, dikkate alındığında; Akkuyu Nükleer A.Ş.’nin yüzde 49 payının bedeli nasıl hesaplanacaktır?
– Akkuyu Nükleer Anonim Şirketi’nin 24 Mart 2021 tarihinde yapılması kararlaştırılan 2020 Yılı Olağan Genel Şura toplantısının ileri bir tarihe ertelendiği ve o tarihten bu yana da bir genel heyet toplantısı yapılmadığı dikkate alındığında, ismi geçen şirketin 2020 ve 2021 yılı genel şura toplantılarının neden yapılmadığı konusunda Türk kamu otoritelerince rastgele bir araştırma ve kontrol yapılmış mıdır?
– Akkuyu Nükleer Anonim Şirketi’nin idare heyeti üyeleri ortasında bulunan Hasan Cüneyd Zapsu’nun, son periyottaki birtakım gelişmeler üzerine bu vazifesinden istifa ettiği istikametindeki haberler gerçek mudur?
– Hasan Cüneyd Zapsu Akkuyu Nükleer Anonim Şirketi’nde hangi hisseyi temsil etmektedir? Bu vazifeye nasıl getirilmiştir? Hasan Cüneyd Zapsu’nun bu misyona getirilmesinde Türk tarafının rastgele bir teşebbüs ve telkini olmuş mudur?
– Akkuyu NGS’deki kimi tesisler için mühendislik ve ekipman tedarik hizmetleri sunulması da dahil olmak üzere tesislerin inşaat işlerinin yüklenicisi pozisyonunda bulunan Rus-Türk iştiraki ile kurulan Titan-2 IC İçtaş A.Ş.’nin kontrata muhalif davrandığı ve iş güvenliği sağlamadığı gerekçesiyle kontratının feshinden Bakanlığınız evvelden haberdar edilmiş midir?Bu hususta Bakanlığınızca rastgele bir teşebbüste bulunulmuş mudur?
– Bu süreçler için yeni mukavele imzalanan TSM Güç İnşaat Sanayi Limited Şirketi’nin (TSM) kuruluşu ile ilgili olarak muahedenin 8. unsurunun 3. fıkrasında yer alan prosedür işletilmiş midir? Bu şirketin ortakları ortasında rastgele bir Türk firması var mıdır?
– Bu şirketin kuruluşu ve projeye ait mühendislik ekipman tedarik hizmetleri sunulması da dahil olmak üzere tesislerin inşaat işlerinin Titan2-TSM Güç İnşaat Sanayi Limited iştirakine verilmesi ile ilgili olarak Bakanlığınızdan, Bakanlığınızın ilgili yahut alakalı kuruluşlarından rastgele bir müsaade alınmış mıdır?
– IC İçtaş A.Ş.’nin mevzuyu milletlerarası tahkime taşıması durumunda Bakanlığınızın hali ne olacaktır? Bu mevzuda rastgele bir hazırlığınız bulunmakta mıdır?
– NGS projesi hasebiyle, bu projenin başlangıç tarihinden 31.07.2022 tarihine kadar kelam konusu santralin ana işletim ve üretim sorumluluğu hususlarında kaç Türk öğrenci, teknik eleman, öğretim üyesi, mühendis vb. Rusya’da eğitim almıştır? Bunların seçimi nasıl yapılmaktadır?
Akkuyu Nükleer Santrali için kurulan şirkete (Akkuyu Nükleer A.Ş.) Rusların yaklaşık 5 milyar dolar gönderdiği ve misal ölçekte transferlerin izleyen haftalarda devam edeceği istikametinde medyada yer alan haberler gerçek mudur? Rus tarafı bu evrede bu türlü bir adıma neden muhtaçlık duymuştur? Bu türlü bir transfer süreci yapılmış mıdır? Mevzu Bakanlığınızca izlenmekte midir?
– Akkuyu NGS projesinin başlamasından 31.07.2022 tarihi sonuna kadar Rus tarafınca yapılan toplam harcama fiyatı nedir? Türkiye’ye ne kadar dış kaynak getirilmiştir? Yapılan inşaat ve montaj süreçleri için ödenen fiyat ne kadardır? Bunun yıllar prestijiyle dökümü nedir?
– Akkuyu Nükleer A.Ş. nezdinde Hazine ve Maliye Bakanlığı’nca yürütülen rastgele bir vergi incelemesi yahut kontrol çalışması var mıdır? Yoksa bu türlü bir çalışmanın yapılmasını Hazine ve Maliye Bakanlığı’ndan talep edecek misiniz
– Rosatom’un Akkuyu Nükleer Santrali’nin inşası ve geliştirilmesini finanse etmek için, hem de Türkiye Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın ihraç ettiği dolar tahvillerine süreksiz olarak yatırım gayesiyle 29 Temmuz 2022 Cuma günü ile biten hafta içinde 6.1 milyar dolarlık bir kredi davetine çıktığı, Akkuyu’nun çoğunluk hissedarı Rosatom’un iştiraki olan Atomenergoprom şirketini kredinin garantörü olarak kullanmayı ve şayet borç verenler kabul ederse kredinin teminatı olarak dolar cinsi Türk tahvillerini (Eurobond yahut yurtiçinde ihraç edilen dolar tahvillerini) vermeyi planladığı tarafındaki haberler gerçek mudur? Bu mevzuda Türkiye Cumhuriyeti tarafının Rusya’dan rastgele bir talebi olmuş mudur? Olmuşsa nedeni nedir? Bu durumun swapler hariç (-) 53.9 milyar dolar seviyesinde seyreden Merkez Bankası döviz rezervlerinin artırılmak istenilmesi ile ilgisi var mıdır?
– 26 Temmuz 2022 tarihinde 98,9 milyar dolar civarında bulunan Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın rezervinin 4 Ağustos 2022 tarihinde 108,1 milyar dolara yükselmesinin nedeninin bankalar üzerinden dolaylı olarak Merkez Bankası’na park eden ’Rus parası’ olduğuna dair medyada yer alan haberler ve yorumlar yanlışsız mudur?
– Akkuyu Nükleer A.Ş.’nin yıllar prestijiyle faaliyetlerinin mali sonuçlarının şeffaf bir biçimde kamuoyuna duyurulması konusunda gerekli önlemleri almayı düşünüyor musunuz?
– Cumhuriyetimizin 100. kuruluş yılında birinci ünitesinin faaliyete geçmesi beklenen birebir vakitte bir itibar projesi olarak görülen Akkuyu Nükleer Santrali üretim işinin; ulusal ve memleketler arası toplulukta, Ukrayna-Rusya savaşı nedeniyle Rusya’ya uygulanan yaptırımların mali kısmının aşılması yahut Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın döviz rezervlerinin, indirekt tekniklerle artırılması için perdeleme emeliyle kullanılan bir argüman haline getirildiği istikametindeki algıyı ortadan nasıl kaldıracaksınız?
