Finansal danışman Ömer Rıfat Gencal’a nazaran CDS’teki düşüşün nedeni Türkiye’nin riskinin azalması değil, BDDK’nin kredi kısıtlaması kararını insider trading yoluyla evvelden öğrenen şirketlerin Eurobond alması. Gencal’a nazaran yabancıların Eurobond’ları satarak Türkiye riskini kaldırması CDS’lerde gevşemeye neden oldu.
Türkiye’nin iflas riskini gösteren CDS’ler geçen haftalarda 854’lere tarihi rekorlar kırarak, iktisat gündeminde en çok konuşulan hususların başında gelmişti.
HalkTV’den Nuray Tarhan’ın haberine nazaran 5 yıllık CDS’ler 850 baz puanları görürken 1 yıla kadar olan vadelerde bu oranlar 1000 baz puan düzeyinin de üzerine çıktı. Cuma gününden itibaren ise bu düzeylerden gevşemeye başladı. Bir anlığına Türkiye’nin risklerinin azaldığını düşünerek sevinmiştik fakat nedeninin bu olmadığı ortaya çıktı.
“Düzenlemeyi evvelce haber aldılar”
Finansal danışman ve DEVA Partisi Genel Merkez İdare Konseyi Üyesi Ömer Rıfat Gencal’a nazaran, CDS’lerdeki düşüşün nedeni Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu’nun cuma akşamı 900 bin dolar dövizi bulunan şirketlere getirdiği kredi kısıtlaması.
Bu düzenlemeyi insider trading yoluyla evvelce haber alan şirket ve bankaların içeride kredi bulamayacağını düşündüğü için yabancı yatırımcıların ellerindeki Eurobond’ları alması ile CDS’lerde gevşeme başladığını belirten Gencal, “Ellerindeki Eurobond’ları satan ve Türkiye riskini ortadan kaldıran yabancı yatırımcıların da CDS’leri ellerinden çıkartması nedeniyle CDS’in 5 yıllık vadelerde 770’li düzeylere, 1 yıllık CDS’lerin de 725’li düzeylere gevşemesine neden olduğunu düşünüyorum” dedi.
“GES için söylediği şey bu düzenleme içindi”
Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati’nin gelire endeksli senet (GES) için Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’a “Doları 5-6 lira düşürecek” dediğine yönelik kulisin aslında bu düzenlemeyle ilgili olduğunu düşündüğünü savunan Gencal, şunları söyledi:
“BDDK yaptığı düzenleme ile belli kriterlerdeki şirketlerin elinde altın ve döviz nakit bulundurmaları halinde kredi kullanmalarını yasakladı. Bu nakit Türk Eurobond’larında değerlendirilirse BDDK tarafından nakit olarak bedel olarak değerlendirilmiyor ve alınan Eurobond’lar eldeki fazla dövizi eritmiş olarak görülüyor. Bu düzenlemeden evvelden haber aldığı düşünülen şirket ve bankaların yabancı yatırımcıların ellerindeki Eurobond’ları alması ile CDS’lerde de gevşeme başlaması kelam konusu oldu.
Yabancı yatırımcılar, karşılarında alıcı bulamayınca satamadıkları Eurobond’lar karşılığında kendilerini temerrüt riskine karşı korumak için Türkiye CDS’i alma istikametine gitmiş ve CDS düzeyleri rekor seviyelere ulaşmıştır. Ellerindeki Eurobond’ları satan ve Türkiye riskini ortadan kaldıran yabancı yatırımcıların da CDS’leri de ellerinden çıkartması nedeniyle CDS’in 5 yıllık vadelerde 770’li düzeylere 1 yıllık CDS’lerin de 725’li düzeylere gevşemesine neden olduğunu düşünüyorum. Eurobondlar’da da BDDK’nın yaptığı düzenleme nedeniyle tıpkı paralellikte bir hareket oldu ve yüzde 11.5’lere kadar çıkmış 5 yıl vadeli dolar cinsi Eurobond faizleri yüzde 9.6’lara kadar geriledi.”
“Şirketleri daha riskli hale getiriyor”
Gencal, olağan koşullarda bu gerilemelerin olumlu bir gelişme olduğu düşünülebileceğine dikkat çekerek, “Fakat düzenleme nedeniyle Eurobond’ları alan kısmın Türk şirketleri olması ve faaliyet mevzuları dışında bir yatırım yapmaları bu şirketleri daha riskli hale getiriyor” dedi.
Aynı vakitte yurt içinden döviz kaynağının yurt dışına çıkmasına neden olması nedeniyle bu gelişmenin aslında ne kadar olumsuz ve sürdürülebilir olmadığının akılda tutulması gerektiğini vurgulayan Gencal, “Kısaca düzenleme ile yapılan yapay düşüşler sonrasında kalıcı bir güzelleşme sağlayacak iktisat siyasetleri ortaya konulmaması daha kuvvetli ve tam zıddı tarafta bir sonuçla müsabaka mümkünlüğünü artırmaktadır” diye konuştu.
Insider trading ne demek?
İçeriden öğrenenlerin ticareti manasına gelen tabir, sermaye piyasası araçlarının bedelini etkileyebilecek, şimdi kamuya açıklanmamış bilgileri şahsa yahut üçüncü şahıslara menfaat sağlamak maksadıyla kullanarak sermaye piyasasında süreç yapanlar ortasında fırsat eşitliğini bozacak formda haksız fayda sağlamak yahut bir ziyanı bertaraf etmek manasına geliyor.
