Oksijen Gazetesi’nden Mete Tansu yazdı:
“Merakla beklenen Togg’un satışa çıkması ve Tesla’nın Türkiye pazarına rekabetçi fiyatlarla girmesi, elektrikli arabaya olan ilgiyi artırdı. Togg’un şarj şirketi Trugo’nun fiyat tarifesini açıklamasıyla elektriklilerin tüketim maliyeti, benzinli-dizel araçlarla karşılaştırmalar daha fazla konuşulur oldu. Pekala şirketlerin katalog dataları ile gerçek tüketim kıymetleri birbirini tutuyor mu? Kullanıcılar tam şarjla açıklanan menzile ulaşabiliyor mu?
Araçların test sonuçları incelendiğinde, fabrika dataları ile gerçek yakıt tüketimi ortasında farklar olduğu görülüyor. Bu durum fosil yakıtlı, hibrit ve elektrikli arabaların hepsi için geçerli. Günümüzde yakıt tüketimi ve emisyon oranları gerçek sürüş şartlarında onaylanmış WLTP döngüsüne nazaran belirleniyor. Elektrikli araçta günümüzde menzil 450-600 km düzeylerine ulaşmış durumda. Teknolojiyle birlikte menzillerin artması, tüketicilerin tasalarını azaltıyor. Şarj alt yapı sorunu ise tüm dünyada yaşanıyor.
Ancak yapılan testler elektrikli araçların tüketiminin WLTP kıymetlerine nazaran daha fazla olduğunu, yani daha az uzaklık gidebildiklerini gösteriyor. Elektriklerinin çoğunluğu WLTP bedelinin yaklaşık yüzde 80’ini karşılayabiliyor. Tam şarjla 500 km gidebileceği açıklanan bir araç yaklaşık 400 km katedebiliyor. Bu da daha fazla güç tüketimi demek.
Yüzde 20 kayıp oluyor
Türkiye’nin gündemdeki iki modelden örnek verelim…
88.5 kWh batarya kapasitesine sahip 523 km menzilli T10X, Togg’un şarj şirketi Trugo’da 707.1 liraya dolduruluyor. Fabrika bilgilerine nazaran, 100 km’de 16.9 kWh yani 135 liralık elektrik harcıyor. T10X’in WLTP dışında bağımsız testleri şimdi yapılmadı. WLTP’ye oranla menzilde yüzde 20’lik kaybın yaşanacağından yola çıkarsak, Togg 707.1 liralık tam şarjla yaklaşık 418 km gidebilecek. Bu da 100 km’de maliyetin 173 liraya çıkması demek.
Menzil nasıl azalıyor?
Renault, internet sitesinde Türkiye’nin en çok satan elektrikli modellerinden biri olan Zoe’nin farklı şartlarda ne kadar gidebileceği hakkında bilgi vermek için hesaplama yapıyor. Zoe, 395 km menzile sahip. Hesaplamaya nazaran 20 derece sıcaklıkta, 50 km sürat ile klima kapalı halde 377 km gidebiliyor. Araba 35 derecede, klima açıkken ve 80 km süratte menzil 293 km’ye iniyor.
57.5 kWh’lık batarya ile donatılan 455 km menzilli Tesla Model Y de Supercharger’da 419.75 liraya şarj edilebilecek. Tesla’nın datalarına nazaran, araç 100 km’de 92.25 liralık güç tüketmiş olacak. Yüzde 20’lik kaybı dikkate alırsak, Model Y’nin 364 km yol katedebileceği ve 100 km’de 115 lira harcayacağı anlaşılıyor.
Evde şarj avantajlı
Hiç kuşkusuz elektrikli araçları konutta şarj etmek, DC şarja nazaran çok daha avantajlı. Mesken aboneleri için 1 kWh elektrik fiyatı aylık toplam 240 kWh’ten fazlası için 2.22 lira. Konuta yahut site içine kurulacak şarj kutusu Wallbox ile uzun menzilli Togg, 195.5 liraya doldurulabiliyor.
DC şarja nazaran neredeyse yüzde 75 tasarruf sağlanıyor. T10X’i ofisin otoparkında şarj etmek isterseniz, 1 kWh için tarife 3.78 lira. İşyerinde bataryayı şarj etmenin maliyeti 334.5 lirayı buluyor. Örnekten anlaşılacağı üzere süratli şarjda dolum benzinliye yaklaşıyor. Ortalama 6-8 litre harcayan akaryakıtlı bir arabanın kullanıcıya maliyetinin 100 km’de 122.5-171.8 lira olduğunu ekleyelim.
Hangi faktörler tüketimi etkiliyor?
Markaların elektrikli modelleri için açıkladığı menziller, şarjı yüzde 100 dolu sıfır araçlarla yapılan sürüş denemeleri üzerine belirleniyor. Denemeler için tercih edilen yollar ekseriyetle eğimsiz ve düz olurken, hava sıcaklıkları yaklaşık 20 derecede seyrediyor. Ayrıyeten sürat sabit ve düşük oluyor, klima kullanılmıyor. Elektrikli arabada tüketimi etkileyen faktörler benzinli-dizel ile çabucak hemen birebir.
Trafik, yüksek sürat, daima dur-kalk, hava ve yol şartları, klima bunların başında geliyor. Örneğin sıcaklığın 10 derecenin altında yahut 30 derecenin üstünde olması bataryanın verimliliğini olumsuz etkiliyor. Rüzgar faktörü de kıymetli. Karşıdan daima rüzgar alınması bataryayı daha süratli bitiyor. Aracı otobanda kullanmak ile eğimli ve engebeli yollarda kullanmak tüketimde farklı oluyor. Elektrikli araçların suratları da sınırlanarak, pilin süratli bitmemesi amaçlanıyor.”
patronlardunyasi.com