Çift Sandoz un Edgar Poffet a Türkiye ye gidip fabrika kurar mısın teklifiyle aradığı fırsatı Avcılar travesti buldu Poffet in karşılığı Fabrikanın mesul müdürünü tanıyorum oldu 1959 da Levent te Sandoz fabrikasını kuran Poffet lar Türk ilaç kesiminin ihracat yapan endüstriye dönüşmesinde kıymetli rol oynadı
Türkiye de Avcılar travestileri ilaç kesimi bir asırdan uzun geçmişe sahip Avrupa yı aratmayacak ilaç fabrikalarından tüm dünyaya her yıl yaklaşık 2 milyar dolarlık ihracat yapılıyor Küresel devlerin yanı sıra yerli üreticiler de pazarda Travesti Avcılar epey güçlü İşte bu dev şirketlerin üst seviye yöneticilerini evvelki gün Üsküdar Altunizade İlahiyat Camii ndeki cenaze merasimi bir ortaya getirdi Hürriyet’ten Yasemin Salih ise o son uğurlamanın sinema makarasını geriye sardı
İlaç dalı bazılarının Güzin anne diye andığı Güzin Poffet i son seyahatine uğurladı Güzin Poffet nin öyküsü aslında Türkiye de ilaç dalının kurumsallaşmasının da özeti Bu kıssaya tanıklık edenler bir aşkın şekillendirdiği milyar dolarlık endüstrinin nasıl güçlendiğini de yakından biliyor
BABASININ İŞİNİ DEVRALMAK İÇİN İSVİÇRE YE GİTTİ
Güzin Poffet ile Edgar Poffet in aşkını ve sonrasında yaşananları yazarken kızları Ayşe Poffet Ritscher ile sık sık konuştuk Babam annemi beş yıl beklemiş Ona kavuşabilmek için annemin Ankara daki dedemden müsaade alması gerekmiş diyen Ayşe Hanım bu yazı için birçok evrak ve fotoğrafı bizimle paylaştı
1926 da Ankara da doğan Güzin Tamaç Poffet ın hayatında babasının kıymetli tesiri var Kastamonu Lisesi Müdürü olan babası Nuri Tamaç ın milletvekilliğinin akabinde Ankara da açtığı eczane onun seyahatinin kırılma noktalarından biri O devirde Ankara daki 22 eczaneden birini işleten Nuri Beyefendi hastalanınca işleri kızı devralır Güzin Hanım ın bir yandan Ankara Alman Filoloji Bölümü ne devam ederken bir yandan da işlettiği Yenişehir eczanesine bir gün İsviçreli Wander İlaç firmasının yöneticisi gelir Güzin Poffet bu anı etrafındakilere şöyle anlatır Bu beyefendinin teklifiyle İsviçre de eczacılık eğitimi almaya karar verdim
Güzin Tamaç bu kararı verdiği sıralarda Edgar Poffet de İsviçre de hem konservatuar piyano kısmına hem de eczacılık fakültesine devam etmektedir İkilinin yolları Bern de kesişir Güzin Tamaç ve Edgar Poffet kısa müddette aşık olurlar Birlikte okulu bitirip doktora yapmaya başlarlar
1959’da İstanbul 4 Levent’te kurulan Sandoz ilaç firmasının teknik sorumlusu Dr. Edgar Poffet; işçi, kamu bağlantıları sorumlusu ve mesul müdürü ise Dr. Güzin Tamaç Poffet’ti. İkili Sandoz Novartis’e dönüştükten sonra da şirketten kopmadı.
BEŞ YILLIK BEKLEYİŞ
Çiftin evlilik kademesine gelmesi uzun sürmez fakat önlerinde kıymetli bir pürüz vardır Kızları Ayşe Poffet Ritscher bu süreci şöyle anlatıyor Evliliğe annemin ailesi çabucak onay vermemiş Annem de ailem müsaade vermezse muhakkak bu evlilik olmaz demiş Zira babasına çok bağlıymış
Genç Edgar Poffet, bir yandan doktorasını yaparken bir yandan da müracaatına olumlu cevap veren Sandoz’da çalışmaya başlar. İşte bu, hem Poffet’lar hem de Türkiye için değerli bir yolun başlangıcı olur. Edgar Poffet bir röportajda şöyle anlatıyor: “Basel’de çalışmaya başladıktan bir süre sonra sabah 07:30’da şefim beni çağırdı. Yurtdışında çalışır mısın dedi. Olabilir dedim. Ülkenin Türkiye olduğunu söyleyince çok şaşırdım. Hatta müdürüm, ‘İstanbul’da düzgün bir mesul müdüre gereksinimimiz var. Tanıdığın bir Türk eczacı var mı’ diye sorunca daha da şaşırdım. Çabucak bir hanım eczacı tanıyorum dedim. Olmaz, hanım eczacı istemiyoruz zira hanımlar geliyorlar, evleniyorlar ve gidiyorlar dedi. Evet gelecek, evlenecek lakin gitmeyecek zira benimle evlenecek dedim. Güzin Hanım ile uzun yıllar sürecek olan seyahatimiz böylelikle başlamış oldu.”
Dr Güzin Tamaç ve Dr Edgar Poffet 1958 yılında evlenirler ve 1959 da İstanbul a gelirler Ağustos 1959 da da Sandoz Türkiye faaliyete geçer
ANKARA DA GÜZİN İŞVEREN ANA MERKEZDE BEN
İstanbul da bir ilaç fabrikasını hayata geçirmek Dr Edgar Poffet ın hayal ettiğinden daha zordur Poffet sonradan o günleri anlatırken O devri bugünkü jenerasyonlara anlatmak imkânsız Hayal bile edemezler Telefon yok otomobil yok su akmaz elektrik sarfiyat gelir Ve biz bu koşullarda üretim yapmaya çalışırız yoktan var etmek üzere bir şey Ankara da ki tüm resmi işleri Güzin hallediyordu Ankara hükümetine karşı Güzin Hanım benim işverenim ana merkeze karşı da ben onun patronuydum der
BİRİ HAYALPEREST BAŞKASI GERÇEKÇİ
Sandoz da çalışanlarla bugün konuştuğunuzda Dr Edgar Poffet in ne kadar hayal kuran yaratıcı biri olduğundan buna karşılık Dr Güzin Poffet in de bir o kadar gerçekçi disiplinli karakterinden bahsediyor Onlarla uzun yıllar çalışan ve sonra aile dostları olan Dr Altan Demirdere bu durumu şöyle anlatıyor
“Güzin anne çok disiplinliydi, Edgar Beyefendi ise çok kreatifti. Onun fikirlerini duyunca ‘patron çıldırdı” derdik. Bir fikirle heyecanlanır, sonraki gün gelip ‘Şekerim yapamıyoruz, işveren müsaade vermiyor’ kederi. Zira biri ne kadar uçuksa oburu o kadar gerçekçiydi.”
İkilinin kurduğu Sandoz la birlikte Türkiye ye İsviçre üretim standartlarının geldiği ise tüm ilaç yöneticilerinin altını çizdiği bir bilgi Dalın o periyoda kadar apartman dairelerindeki laboratuvarlarda yer yer merdivenaltı halinde yaptığı üretime yeni bir standart anlayışının gelmesinin gerisinde Poffet çiftinin olduğu anlatılıyor Gerçekten devrin sıhhat bakanlığının da 4 Levent teki fabrikayı gördükten sonra yönetmelikler çıkararak tüm ilaç üreticilerinin bu standartlara uymasını istediği de tekrar o yılları yaşayanların aktardığı bilgiler
Sandoz Edgar Poffet nin 1994 yılında emekli olmasının akabinde globalde bir birleşme yaşadıktan sonra Novartis ismini aldı Fakat ne Novartis tekiler ne de Sandoz da Poffet ekolüyle yetişip ilaç dalında birçok şirkete dağılan yöneticiler onların katkılarını unutttu
ALTAN DEMİRDERE HEPİMİZDE BÜYÜK EMEKLERİ VAR
UZUN yıllar Novartis in Türkiye Rusya üzere değerli pazarlarında üst seviye yöneticilik yapan Dr Altan Demirdere Poffet lerin parlak çocukları ortasında gösterilen bir isim Güzin Poffet in kaybının akabinde Altan Demirdere ye bu türlü bir yazı hazırladığımı söyleyince çok heyecanlandı
Poffet lar hayatıma istikamet veren insanlardı 83 ten bu yana onlarla birlikteyim Yalnızca bende değil bugün ilaç sanayisindeki yöneticilerin birçoklarında emekleri var Sahiden Türk ilaç endüstrisinin 100 yıllık ömrü var fakat asıl 1980 lerde bir evrim geçirdi Güzel üretim kuralları geldi Bu geçişte Poffet lerin tesiri çok büyük oldu Bu endüstrinin 30 yıllık geçiş periyodunu onlar domine etti
Demirdere ye nazaran Türkiye de ilaç kesimini ihracat yapmaya hazırlayan süreci Poffet çifti başlattı Demirdere bununla ilgili anısını şöyle anlattı
90 ların başında İsviçre ye gidip ilaç ihraç etmek istiyoruz deyince bizi ironik biçimde karşıladılar Üretim süreci çok güç olan mideye dokunmayan bir aspirin verip Bunu üretin de bakarız üslubunda yaklaştılar Biz bunu Türk çalışanının çabalarıyla yaptık gönderdik şaşırdılar Gerisinden ikincisi üçüncüsü geldi Sonra Siz hem süratli hem de kaliteli üretiyorsunuz deyip öteki ülkelerin ilaçlarını da bize verdiler Burada Güzin Hanım ın emekleri büyüktür İşin mesul müdürüydü Fabrikadaki üretim onun sorumluluğundaydı Bu çok büyük disiplin gerektirir Çalışanlar onu anne üzere görürler fakat üretime sıra gelince önünde tir titrerler Ben de Novartis te çalıştığım mühlet boyunca iki yıl evvel emekli oldu bütün kıymetli toplantılara Poffet leri davet ettim 97 yaşına kadar yaşaması gücünü asla kaybetmemiş olmasındandır
İSVİÇRE ÇOK SIKICI
Dr Edgar Poffet bir röportajında Neden İsviçre ye tekrar dönmediniz sorusunu şöyle yanıtlıyor İsviçre de her şey sistemli ve planlıdır Hatta yaşantınızın her anı planlanmıştır Yarın ne olacağını bilirsiniz son derece sıkıcı bir ömür Halbuki Türkiye de yarın ne olacağını bilemezsiniz Ben monoton bir hayatı değil heyecanı seven bir beşerim o yüzden Türkiye de yaşamayı seçtik Aslında İsviçre de tesadüfen ölürsünüz Türkiye de ise tesadüfen yaşarsınız
SOROPTİMİST KULÜBÜ NÜ KURDU
Dr Güzin Poffet iş dünyasında bayan istihdamı ve yöneticiliğinin artması için de kıymetli çalışmalara imza atan bir isim Bugün Türk Ilaç Dalı dünya ortalamasının hayli üzerinde bayan yöneticiye sahip Kimillerinin sert bayanlar derneği olarak da nitelediği Soroptimist Kulübü nün Türkiye deki kurucuları ortasında yer alıyor 1974 1976 devri Türkiye Soroptimist Kulüpleri Federasyon Başkanlığı Avrupa Soroptimist Kulüpleri Federasyonu 2 Başkanlığı üzere sivil toplum rollerinde de etkin bir isim Federasyon Başkanlığı periyodunda başlattığı konutta hasta bakımı kursları bugün de sürdürülüyor
patronlardunyasi com
