İktidar, ocak ayında TBMM’den geçirdiği kanunla, özelleştirilen limanlardaki kontrat müddetlerini ihalesiz, yalnızca ek kontratla 49 yıla çıkardı.
Özelleştirme Uygulamaları Hakkında Yasa’ya eklenen süreksiz hususla Türkiye Denizcilik İşletmeleri AŞ ile TCDD Genel Müdürlüğü’ne ilişkin özelleştirilen limanlardaki kontrat müddetlerinin 49 yıla tamamlanması öngörüldü. Müddet uzatımı ek kontratla yapılacak, ihale düzenlenmeyecekti.
Böylece 30, 36 ve 39 yıl olan kimi limanlardaki kontrat müddetleri 49 yıla tamamlanacaktı. Bu kapsamda 18 liman bulunuyordu. Bu limanlardan Antalya Limanı’nı 140 milyon dolar karşılığında Katarlı QTerminals şirketi devralmıştı. Liman 2028 yılına kadar Katarlı şirket tarafından işletilecekti. Yasa ile bu mühlet 19 yıl daha uzatılmış olacaktı. Böylelikle şirket 2047 yılına kadar bu limanı işletebilecekti.
Cumhuriyet’ten Mustafa Çakır’ın haberine nazaran CHP, düzenlemenin iptali istemiyle Anayasa Mahkemesi’ne (AYM) başvurdu. AYM kararında, kontrat mühletinin sonunda tekrar özelleştirme sürecine husus olabilecek limanların mukavele müddetlerinin uzatıldığına dikkat çekti.
REKABETLE BAĞDAŞMIYOR
Katılımcılar ortasında rekabeti mümkün kılan ihale süreci uygulanmaksızın dolaylı olarak özelleştirme yapılacağına işaret eden AYM, “Kural, yalnızca halihazırda özelleştirme mukavelelerinin tarafı olan şahıslara ek kontrat yapma imkânı tanımakta, özelleştirme kontratlarının tarafı olmayan bireyleri mevcut mukavele mühletleri sonunda mukavele yapma imkânından mahrum bırakmak suretiyle kontrat özgürlüğünü sınırlamaktadır” dedi.
Yeniden özelleştirme uygulamalarının konusu olabilecek limanların, dolaylı olarak özelleştirilmesine imkan verildiğine işaret edilen kararda, “Söz konusu dolaylı özelleştirmeye taraf olabilecekler ise mevcut özelleştirme mukavelelerinin tarafları ile sonlandırılmaktadır. İstekli olan ayrıca bireylerin bu sürece dahil olamaması ise özelleştirmede hâkim olması gereken hür rekabet ve eşitlik prensipleriyle bağdaşmamakta olup kurala husus limanların gerçek özelleştirme pahasına ulaşılmasını engelleyebilecek niteliktedir. Hakikaten özelleştirme müddetlerinin sonunda limanların tekrar özelleştirme uygulamasına mevzu olması halinde kanundaki kuralları taşıyan herkesin rekabet şartları çerçevesinde özelleştirme mukavelesine taraf olmak imkanı olacakken, kuralla bu imkân ortadan kaldırılmaktadır.”
AYM, yasa hususunu anayasaya karşıt olduğu gerekçesiyle iptal etti. Karar oybirliğiyle alındı.
“İKTİDARIN YANLIŞ HESABI”
CHP Antalya Milletvekili Çetin Osman Budak, “AYM kanun hususunu iptal etmeseydi, Antalya Limanı 2047 yılına kadar Katarlı şirkete, İskenderun Limanı 2061 yılına kadar Limak’a ihalesiz verilecekti. İktidarın yanlış hesabı AYM’den döndü” dedi. Budak, maddedeki öncelikli maksadın Katarlılara devredilen Antalya Limanı olduğunu söyledi. Bu düzenleme ile Katarlılara 19 yıl daha, yani 2047 yılına kadar limanı işletme hakkının verildiğine işaret eden Budak, “AYM kararı sonrası hem Katarlıların hem de yandaşların sevinçleri kursaklarında kaldı” değerlendirmesini yaptı.