Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) bilgilerine nazaran, yılın birinci 6 ayında tüm yatırım araçları kaybettirdi. Yani vatandaşların paralarını yıllık yüzde 79.6 enflasyona karşı koruyabilmeleri için ellerinde hiçbir enstrüman kalmadı.
Dolar, yurt içi üretici fiyatları endeksi (Yİ-ÜFE) ile indirgendiğinde yüzde -16,10, tüketici fiyatları endeksi (TÜFE) ile indirgendiğinde ise yüzde -1.52 oranıyla yatırımcısına en az kaybettiren yatırım aracı oldu.
Aynı devirde mevduat faizi (brüt) ise Yİ-ÜFE ile indirgendiğinde yüzde 29.41, TÜFE ile indirgendiğinde ise yüzde 17.14 oranında yatırımcısına en çok kaybettiren yatırım aracı oldu.
‘AKP rejiminde kaybetmek ortak hissede oldu’
HalkTV’den Nuray Tarhan’ın haberine nazaran İktisatçı ve Altınbaş Üniversitesi Öğretim Üyesi Hayri Kozanoğlu, AKP rejiminde toplumun ortak paydasının kaybetmek haline geldiğini belirterek, “Finansal yatırım araçlarının gerçek getirilerinin eksi olması, tasarruf sahiplerinin seçeneksiz kalınca neden gayrimenkul ve ikinci el otomobil dahil gerçek varlıklara yöneldiğini gösteriyor. Tahminen bir de bu hususlarda tecrübeli yabancı fonların neden ellerini çabuk tutup Türkiye’den uzaklaştıklarını açıklıyor” dedi.
Finansal piyasalar uzmanı İris Cibre de, geliri yüksek olanların varlık enflasyonu sayesinde gayrimenkul ve araç yatırımı sayesinde kazandığını belirterek, “Ancak olağan vatandaşlar çatır çatır enflasyonun altında eziliyor, gelirlerini koruyamıyorlar. Haziran ayında 5 bin 500 liraya yükseltilmesiyle taban fiyatlı şimdi kaybetmemiş görünüyor şu anda. Ağustos enflasyonu da mevsimsel tesirlerle (doğalgaz, sebze-meyve fiyatları vb) yavaş geçer lakin eylül ayında minimum fiyatın de eriyeceği kesin. Kaldı ki, gerçek kesimde birçok şirket minimum fiyattaki üzere yüzde 30 da artırım yapmadı” diye konuştu.
‘Kitleler, yanlış siyasetlerin bedelini 10 yıllarca ödeyecek’
Bilgi Üniversitesi Prof. Dr. Cem Başlevent de Türkiye’de bu türlü bir fakirleşme ve adaletsiz kaynak paylaşımının benzerinin yaşanmadığını belirterek, şunları söyledi:
“Ekonomi idaresi ‘Faiz artırımı olsaydı gelir dağılımı bozulacaktı’ üzere bir açıklamayla savunuyor kendini lakin gerçekte durum tam aykırısı. İşin berbatı, farklı siyasetler uygulanmaya başlasa dahi gelir ve servet dağılımının eski haline gelmesi çok sıkıntı. Genis kitleler yanlış siyasetlerin bedelini 10 yıllarca ödeyecek. Minimum fiyatı enflasyon kadar artırarak, belirli kısımlara toplumsal yardım yaparak ve toplu konut projeleriyle toplumsal adaleti sağladığını düşünen bir idare var. Keşke o kadar kolay olsaydı.”
Yıllık bazda en çok kazandıran konut
Merkez Bankası eski Başekonomisti ve Bilkent Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Hakan Kara da Twitter hesabından, son 1 yıllık yatırım araçlarının gerçek getirilerini İstanbul Ticaret Odası’nın ölçtüğü İstanbul enflasyonu ile hesaplayarak oluşturduğu bir tablo paylaştı.
Buna nazaran, son bir yılda İstanbul’da konut fiyatları yüzde 33.2 ile getiri şampiyonu oldu. Onu yüzde 2 getiriyle dolar ve kur muhafazalı mevduat (KKM) izliyor.
Altın yüzde -1.6 ile yatırımcısına en az kaybettiren yatırım aracı olurken, onu yüzde -9.3’le Borsa İstanbul, yüzde -12 ile euro, yüzde -41.2 ile Hazine tahvili izliyor. Yatırımcısına en çok kaybettiren yatırım aracı ise yüzde -41.6 ile TL mevduat faizi.
