Artan girdi maliyetleri besin enflasyonu üzerinde baskı yaratmaya devam ediyor.
Bloomberg HT’de Tarım-Analiz programına konuk olan Sera Yatırımcıları ve Üreticileri Birliği (Sera-Bir) Lideri Müslüm Yanmaz, geçen dönem maliyetlerin 3 kat arttığı bir ortamda üretici satış fiyatlarının iki kat arttığını tabir etti.
“Yüzde 238 artan bir güç maliyetiyle, yüzde 250 artan bir gübre maliyetiyle bizim bu yıl 50 TL’nin altında domates satmamamız gerekiyor. Bu kadar net tabir ediyorum.
Aralık-Nisan ortasında dünyada domates yok. Biz 30 yıldır bu işi yapıyoruz. Kış ayları geldiğinde domates fiyatları yüzünden herkes ayağa kalkacak. Domates fiyatı 50 TL olacak.”
‘Avrupa yüksek güç maliyeti ve doğalgaz kesintileri nedeniyle üretim yapamayacak durumda’
“Üreticimizin seralarını ısıtmak için kullandığı kömürün fiyatı son 1 yılda 4-5 kat arttı” diyen Yanmaz, şöyle devam etti:
“Enerji maliyetlerindeki çok yükseliş yalnızca Türkiye’nin problemi değil, tüm dünyada güç fiyatları önemli oranda arttı. Avrupa’daki seralar yüksek güç maliyeti ve doğalgaz kesintileri nedeniyle üretim yapamayacak duruma geldi. Bize artık Hollanda başta olmak üzere Avrupa’dan üreticiler geliyor ve bizimle kontratlı tarım yapmak istiyor. 2 ay öncesinden gelip, kontratlı üretim yaparak kilogramı 2 eurodan tüm dönemi kapatalım diyorlar. 2 eurodan kapatalım demek bu domates 50-60 TL olacak demek. Bilhassa Aralık-Nisan periyodunda Avrupa’da eser yok. Evvelce Avrupa, Nisan-Aralık devrinde bizden domates alır, Mayıs’ta kendi eseri çıktığı için bize kota uygulardı. Artık kota uygulayamayacak zira domates yok. Geçen yıl domatesin maliyeti ortalama 10 TL idi ancak bu yıl 16-20 TL ortası değişecek. Kömürle ısıtılan seralarda maliyet 20 TL’nin de üzerine çıkacak.”
İhracatı kısıtlama yetkisinin Tarım Bakanlığı’nda olduğunu söz eden Müslüm Yanmaz, “Biz çok korkuyoruz zira büsbütün ihracat odaklı üretim yapıyoruz. Avrupa’ya, Rusya’ya ihracat yapıyoruz. Yetiştirdiğimiz eserlerin yüzde 10-15’ini iç piyasaya veriyoruz. Yüzde 85-90’ını ihraç ediyoruz. İhracat kanalları kapatıldığı vakit ve içeride de eser biriktiği an dekar başına 60-100 bin dolar yatırım yapan seracılar ziyan edecek. O yüzden nitekim korkuyoruz” dedi.
Bu yıl fiyat artışını tetikleyen pek çok faktörün bir ortada olduğunu söz eden Yanmaz, “Bu yıl Avrupa’da üretim yok. Gübre fiyatı yüzde 250 artmış. Başka maliyetler yüzde 230 artmış. Eser yok ancak herkes bu esere talep edecek. Ve bu taleple birlikte bizim eserlerimizin fiyatı yükselecek. Biz bunu görüyoruz. Maliyet de yüksek, haliyle fiyat da yüksek olacak” dedi.